کد مطلب:36746 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:122

تحقیق آماری گالتن در باب دعا











«فرانسیس گالتن» از فیزیوآنتروپولوژیست های انگلستان در اوایل قرن بیستم بود كه درباره ی دعا مطالعه ی آماری جالبی انجام داد و كوشید تا مسئله ی اجابت دعاها را به نحو تجربی مورد بررسی قرار دهد. وی در نخستین قدم مشاهد كرد كه مردم، روزهای یكشنبه در كلیسا برای سلامت و طول عمر خاندان سلطنتی دعا می كنند، لذا بررسی كرد تا ببیند آیا طول عمر خاندان سلطنتی در نسبت با سایر مردم اختلاف معناداری نشان می دهد یا نه. نتیجه ی بررسی منفی بود. بعد گفت كه شاید مردم این دعاها را از سر تكلیف و بی رغبتی می كنند و به این دلیل مقرون به اجابت نمی شوند، اما كشیشان و روحانیون مسیحی برای خود بجد و از سر خلوص طلب عمر می كنند، لذا قاعدتا باید عمرشان نسبت به سایر گروههای مردم طولانی تر باشد. اما نتیجه ی این بررسی هم منفی بود. گالتن دوباره از خود پرسید كه آیا شركتهای بیمه كه نسبت به پرداخت وجه بیمه حساس اند، میان كسانی كه به جان خود زیاد دعا می كنند و كسانی كه كم دعا می كنند، فرقی می گذارند؟ پاسخ این پرسش هم منفی بود و قس علی هذا.

«گالتن» عنادی با دین و دیانت نداشت و در روزگاری می زیست كه آمارگیری رواج بسیار داشت و محققان می خواستند همه چیز را

[صفحه 281]

مورد بررسی آماری قرار دهند. به هر جهت نتیجه ی بررسیهای وی آن بود كه دعای كثیری از مردم مستجاب نمی شود. یك گونه نتیجه گیری از این بررسی آن است كه بگوییم پس دعا در زندگی انسان محلی از اعراب ندارد و دلبستگی مردم به آن عبث است و میان دعا كردن و دعا نكردن تفاوتی نیست.

اما نتیجه گیری دیگر همان است كه امیرالمومنین (ع) در عبارات مذكور بیان فرمودند: دعاكنندگان اساسا تصورشان را از مقوله ی دعا تصحیح كنند و بدانند كه علی الاصول بنابراین است كه بیشتر دعاها اجابت نشوند. اگر بیشتر دعاها مستجاب می شدند دیگر نیازی نبود كه امیرالمومنین (ع) سر عدم اجابت دعاها را برای فرزندشان توضیح بدهند. اگر انسان دارویی را مكرر بخورد و در غالب موارد نتیجه ی مطلوب از آن بگیرد، از مصرف آن دارو منصرف نمی شود، بلكه آن موارد نادر عدم تاثیر را هم به شیوه هایی توجیه می كند. امیرالمومنین (ع) كه سر عدم اجابت دعا را برای فرزند خود باز می گویند برای این است كه به وی بیاموزند كه در عدم اجابت دعا حسنی است كه ممكن است بر تو پوشیده باشد، لذا از دعا كردن دست برمدار.

همچنین بنابراین است كه گاهی اجابتها دیر صورت بپذیرند تا مردم دائما به دعا و توجه به خداوند مشغول باشند. طبع آدمی به كاهلی گرایش دارد و برای آنكه دائما در كار و تكاپو باشد به انگیزه و سائقی احتیاج دارد و این تاخیرها نهایتا به سود آدمی خواهند بود. انسان باید در زندگی اش دعا را به منزله ی غذا بداند نه دوا كه گاه گاه می خورد و منتظر نتیجه بخشی سریع آن است. مردم غالبا از این امر غافل اند. اگر فی المثل خداوند نماز را واجب نكرده بود، واقعا چند نفر در طول روز نماز می خواندند، یا اكنون چند نفر نمازهای مستحبی را به جا می آورند؟ تاخیر در اجابت دعا یكی از انگیزه های استمرار دعاست و لذا خود از بركاتی است كه در دعا نهفته است.

[صفحه 282]


صفحه 281، 282.